Sucha zgnilizna kapustnych należy do najważniejszych chorób rzepaku. Straty z powodu tej choroby mogą sięgnąć 50 - 60 % plonu. Sprawcami choroby są dwa gatunki grzybów z rodzaju Leptosphaeria ( L. maculans, L. biglobosa). Pomimo podobnego rozwoju różnią się one między sobą m. in. genetycznie, makroskopowo, wytwarzaniem barwnika i toksycznych metabolitów. L. maculans poraża głównie szyjkę korzeniową, powodując poważne w skutkach zniszczenie tkanek w tym miejscu. Natomiast L. biglobosa występuje najczęściej na łodygach i powoduje rozległe, ale powierzchniowe, mniej groźne plamy na roślinie.
Fotografie przedstawiające tę chorobę rzepaku - kliknij w miniaturkę aby zobaczyć zdjęcie w pełnym rozmiarze
Rozwój choroby.
Na niedokładnie przykrytych resztkach pożniwnych z poprzedniego sezonu wegetacyjnego późnym latem lub wczesną jesienią tworzy się stadium zwane doskonałym. W owocnikach (pseudotecjach) powstają worki z zarodnikami płciowymi (askosporami). Do tworzenia i dojrzewania pseudotecjów niezbędna jest odpowiednia wilgotność powietrza. Zarodniki rozsiewane są przez wiatr nawet na znaczne odległości, a następnie kiełkują w obecności wody. Patogen jest bardzo groźny dla każdej plantacji rzepaku, gdyż przenoszony jest z odległych plantacji, gdzie pozostawiono lub słabo przykryto resztki pożniwne. Na porażonych liściach, liścieniach, czy łodygach w okresie wegetacji tworzą się widoczne gołym okiem małe czarne owocniki- piknidia, czyli stadium kolonidialne. Piknidia powstają pod tkanką okrywającą, a znajdują się w nich liczne owalne zarodniki kolonidialne. Wydostają się one z piknidiów i w obecności wody rozprzestrzeniają się na inne rośliny powodując infekcje wtórne. Najczęściej infekują rośliny uszkodzone przez szkodniki lub mróz, ewentualnie przez aparaty szparkowe. Zaobserwowane jesienią plamy na liściach, wiosną nie są widoczne wskutek obumarcia porażonych roślin. Owocniki grzyba pozostają jednak żywe. Rozwój choroby przebiega w szerokim zakresie temperatury 5-25°C. W temperaturze ok. 20°C plamy na liściach pojawiają się już po kilku dniach od infekcji. Im temperatura wyższa, tym grzyb szybciej się rozmnaża. Plamy na liściach są jasnobrązowe. Na łodygach i łuszczynach plamy są płaskie, rozległe, jasnobrązowe, niekiedy z brunatną obwódką na powierzchni. Objawy suchej zgnilizny kapustnych pierwsze objawy są na siewkach w postaci przewężenia. Na szyjkach korzeniowych to początkowo płaskie, brunatnobrązowe plamy, a następnie wgłębione i mokre. Porażenie szyjki korzeniowej prowadzi bowiem do zakłóceń w przewodzeniu substancji pokarmowych i wody, zwiększa skłonność roślin do wylegania przed zbiorem, a plon jest mniejszy i gorszy jakościowo. W miarę wegetacji rozrastają się i obejmują głębsze warstwy tkanek, stopniowo też zasychają i murszeją.
Chemiczne zwalczanie suchej zgnilizny kapustnych.
Nazwa środka
|
Substancja aktywna
|
Dawka (kg, l/ ha)
|
Jesień
|
wczesna wiosna
|
Alert 375 SC
|
flusilazol karbendazyn
|
0,6
|
1,2
|
Brasifun 250 EC
|
tebukonazol
|
0,75
|
1,0
|
Caramba 60 SL
|
metkonazol
|
0,7-1,0
|
1,0-1,25
|
Domnic 250 EW
|
tebukonazol
|
-
|
1,0
|
Helicur 250 EW
|
tebukonazol
|
0,75
|
1,0
|
Horizon 250 EW
|
tebukonazol
|
0,5-0,75
|
1,0
|
Karben 500 SC
|
karbendazym
|
-
|
0,5
|
Kasir 250 EW
|
tebukonazol
|
0,5-0,75
|
1,0
|
Mystic 250 EC
|
tebukonazol
|
0,5-0,75
|
1,0
|
Orius 250 EW
|
tebukonazol
|
0,75
|
1,0
|
Pictor 400 SC
|
dimoksystrobina, boskalid
|
0,3-0,5
|
-
|
Prokarb 380 EC
|
prochloraz, karbendazyn
|
1,5
|
-
|
Riza 250 EW
|
tebukonazol
|
1,0
|
1,0
|
Sarfun 500 SC
|
karbendazyn
|
0,4
|
0,4
|
Siarkol K 1000 SC
|
siarka, karbendazyn
|
2,5
|
3,0
|
Siarkol K 85 WP
|
siarka, karbendazyn
|
-
|
4,0
|
Sparta 250 EW
|
tebukonazol
|
1,0
|
1,0
|
Syrius 250 EW
|
tebukonazol
|
0,75
|
1,0
|
Tarcza Łan 250 EW
|
tebukonazol
|
-
|
1,0
|
Tebu 250 EW
|
tebukonazol
|
-
|
1,0
|
Tilmor 250 EW
|
protiokonazol, tebukonazol
|
0,75
|
1,0
|
Toledo 250 EW
|
tebukonazol
|
0,75
|
1,0
|
Topres 375 EC
|
difenkonazol,paklobutrazol
|
0,3
|
0,5
|
Topsin M 500 SC
|
tiofanat metylu
|
1,2
|
-
|
Traper 250 EC
|
protiokonazol, tebukonazol
|
-
|
1,0
|
Zamir 400 EW
|
prochloraz, tebukonazol
|
-
|
1,0-2,0
|
|